PJESA I |
[7] |
|||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
PJESA II |
FJALORI |
Esp-Shqip |
Shqip-Esp |
M�simi i Shtat� ( La Sepa Leciono)
Fjal�t �Mem�, �Nur", "Sole�
Ato p�rkthehen pak a shum� nj�soj �vet�m� por kan� kuptime t� ndryshme. K�shtu:
Mem-vet� si n� sh�mbullin
Mi plenumas miajn taskojn mem.-I kryej detyrat e mija vet�.
Nur-vet�m si n� sh�mbullin
Li parolis nur unu vorton.-Ai foli vet�m nj� fjal�.
Sole-vet�m si n�
S�ia patrino log�as sole en la hejmo.-E j�ma e saj jeton e vetme n� sht�pi.
Bone, c�u vi povas formi tiajn novajn propoziciojn? Diru almenau� kvin.
Folja �estas � k�rkon ndajfoljet. P.sh.:
Estas facile diri tion, sed malfacile fari.-Esht� leht� ta thuash at� por v�shtir� ta b�sh.
Estas varme en la c�ambro.-Esht� nxeht� n� dhom�.
Sufikso "Aj�"
Tregon zakonisht q� objekti ka n� baz�n e vet materialin q� p�rshkruan rr�nja e fjal�s. P.sh.:
Ligno-dru |
lignaj�o-di�ka e drunjt� |
vitro-qelq |
vitraj�o-di�ka prej qelqi |
papero-let�r |
paperaj�o-sende prej letre |
pasto-brum� |
pastaj�o-brum�ra |
dolc�a-i �mb�l |
dolc�aj�o-�mb�lsir� |
fus�a-kot m� kot |
fus�ajo-katraure |
sukero-sheqer |
sukeraj�o-prodhime sheqeri |
Sufikso "Ec�
Tregon cil�sin� abstrakte. P.sh.:
Bela -i bukur |
Beleco -bukuri |
Dolc�a -i �mb�l |
Dolc�eco -�mb�lsi |
Rapida -i shpejt� |
Rapideco -shpejt�si |
Sincera -i sinqert� |
Sincereco -sinqeritet |
Ja tani disa p�rsh�ndetje:
Bonan Tagon! |
Bonan Matenon! |
Bonan Nokton! |
Bonan Vesperon! |
Saluton! |
G�is la revido! |
Dankon! |
Ne dankinde! |
Mi petas! |
Pardonu! |
Bonvolu! |
Bonan Apetiton! |
Longvivu! |
Estu bons�anca! |
Bonvenon! |
Mi kredas ke vi komprenas ilin. C�u?
Nun traduku la jenajn vortojn:
Ridegi |
Tranokto |
Foriri |
Forlasi |
Ekde |
Formang�i |
Forpreni |
Knabineto |
Lau�dire |
Lau�eble |
Sag�ulo |
Ekscii |
Pos�tkaro |
Diableto |
Senutila |
Elkuri |
Ekami |
G�isnuna |
Translima |
Forkuri |
Duke bashkuar parafjal� ose nj�si t� tjera leksikore ju mund t� formoni, si� e pat�, shum� e shum� fjal� t� reja.
Dhe tani teksti i ri:
C�iam malfrue
Marko dormis matene tre longe. Kiam li vidis la sunon, subite li eksaltis. C�iam li malfruas kiam li devas iri al la lernejo. Li scias ke la instruistino mals�atas tion. Sed hodiau� li ne volas malfrui. Li rapide surmetis la vestaj�on. Rapide li trinkis la kafon. Poste, kun la libroj en la mano, li kuris kaj saltis lau� la strato. La homoj rigardis lin kaj diris: �Kia malsag�a knabo !� Baldau� li estis antau� la lernejo. Li volis eniri, sed li ne povis. G�i estis fermita. Li vidis nek instruiston, nek lernantojn. Li eksidis antau� la lernejo kaj pensis:
-Kio okazis...? Diable, nun mi memoras! Hodiau� estas ja dimanc�o!
C�u vi povas respondi al la jenaj demandoj por pli facile rediri la tekston?
C�u Marko aliris lernejon frue?
Kio okazis tiun dimanc�an matenon?
C�u Marko trovis siajn gelernantojn c�e lerneja domo?
Kion rememoris li?
Kian lecionon vi ricevas de tiu c�i historio?